Pies domowy – pochodzenie. cz.2 Zachowania nieelastyczne
Spis treści
Listę psich zachować możemy skategoryzować do 2 typów.
Zachowania nieelastyczne
Na zachowania nieelastyczne nie możemy wpłynąć, muszą się pojawić w określonej ilości w ciągu 24godzin, by organizm psa pozostał w równowadze (to dbałość o kondycję fizyczną, wypróżnianie się, przyswajanie (jedzenie i picie). W tej kategorii znajduje się także sen i bezpieczeństwo. Jeżeli pies nie będzie mógł zaspokoić tych potrzeb oczywiście umrze. Jeśli będziemy tym zachowaniom w jakiś sposób zapobiegać, doprowadzimy do FRUSTRACJI CELU, która powoduje wiele problemowych zachowań u psa. Poprzez zachowania nieelastyczne pies utrzymuje organizm w równowadze. W tej grupie znajduje się m.in. bezpieczeństwo, przyswajanie, kondycja fizyczna i sen.
Zachowania elastyczne
Zachowania elastyczne – zachowania na które możemy wpływać, które mogą się zmieniać. Zwierzę nie musi ich wykonywać i może się bez niech obejść. To zachowania takie jak np. ruch, zabawa, reprodukcja [Marian Stamp Dawkins 1983]
Bezpieczeństwo
Składa się z kilku elementów.
Pierwsza rzecz to dobre więzi (oznaczają, że pies jest związany z innymi psami lub innymi zwierzętami, które ma wokół siebie oraz jak relacje z nimi są zbudowane). Nieelastyczne budowanie więzi jest bardzo znaczące jeśli chodzi o etogram psa. Poczucie bezpieczeństwa zaczyna się od momentu kiedy pies się rodzi i zaczyna nawiązywać relacje ze swoimi rodzicami. Te więzi wpływają na to, jakie będą zachowania psa w późniejszym życiu. To w jaki sposób szczeniak buduje więzi i relacje z dorosłymi psami wokół siebie, wpływa na jego późniejsze relacje z innymi psami w wieku dorosłym.
Druga rzecz – pies musi żyć w stabilnej, przewidywalnej grupie społecznej. Poczucie bezpieczeństwa bardzo na nią wpływa. Mimo, że psy są drapieżnikami, mogą być także ofiarami. W grupie zawsze są szczeniaki, młode czy słabsze osobniki, które mogą paść ofiarą innych drapieżników. W naturalnym środowisku właśnie tak się dzieje, tak wiec jedną z istotnych rzeczy życia w grupie jest pomoc w chronieniu słabszych jej członków. Psy przez wiele milionów lat ewoluowały do życia w grupie społecznej, by czuć się w niej teraz bezpiecznie. Grupa powinna być stabilna – psy w grupie się nie zmieniają. Przewidywalna – pies musi wiedzieć jakie relacje istnieją w grupie.
Trzecia rzecz – zależy od przystosowania do środowiska (habituacji). Musimy wiedzieć jak stabilne jest środowisko, by czuć się bezpiecznie i komfortowo. Tego można się nauczyć, dlatego tak ważna jest socjalizacja. By czuć się bezpiecznie, nie możemy się stale czegoś bać. Nie będziemy wtedy spokojni i zrelaksowani. Jeżeli regularnie jesteśmy wystawiani na kary, staje się to normalne, ze nie czujemy się komfortowo.
Podsumowując
Struktura społeczna psa jest oparta na podporządkowaniu. Wiele dzikich psowatych posiada taką strukturę. Natomiast błędem było myślenie, że wszystkie psowate mają strukturę opartą na dominacji. Bardzo rzadko zdarza się, by struktura psa była linearna – nie ma szans na to, by wśród psów był przywódca, zastępca itd. Lider grupy psów okazuje wspaniałomyślność, czyli dzieli się zasobami – to zupełnie co innego niż lider w teorii dominacji. Jak pies radzi sobie społecznie zależy od pierwszego spotkania. Jeśli spojrzymy na ewolucje i etogram psa, to okaże się, że psy nie mają tendencji do spotykania psów „twarzą w twarz”. Ale zostawiają informacje o sobie cały czas. Robią to głównie zostawiając ślady – znacząc moczem i kałem. Jeżeli nowy pies wchodzi na jakieś terytorium grupy społecznej innych psów, zostanie on zauważony głównie dzięki jego moczowi. Substancje chemiczne znajdujące się w kale i moczu innych psów mówią wiele psom, które je wąchają. Te same substancje chemiczne są produkowane na ciele psa poprzez gruczoły.
Częścią przewidywalnej/stabilnej grupy społecznej jest to, by psy potrafiły rozpoznać język ciała innych psów. Powinniśmy starać się bardziej nie wpływać na język psa. Okazuje się, że hodujemy psy, które mają trudności z przekazywaniem informacji swoim językiem ciała (zasłonięte oczy, za dużo skóry). Psy używają oczu bardzo efektywnie w procesie komunikacji, jeśli mają je zasłonięte, nie mogą dobrze się komunikować. Psy bez uszu, z zadartym ogonem lub jego brakiem, nie mogą używać tych części ciała w komunikacji. Poprzez usunięcie ogona sprawiamy, że pies nie może powiedzieć innym psom, że nie chce im zrobić krzywdy – więc tym samym krzywdzimy tego psa i inne psy.
Pies powinien być dobrze przyzwyczajony do środowiska w którym żyje, być przyzwyczajony do dotyku, mieć doświadczenie w spotykaniu innych zwierząt, wiedzieć jak radzić sobie z dziećmi, jest cala lista rzeczy, do których pies powinien być przystosowany, by żyć w środowisku, w którym żyje. Kary za „złe zachowanie” powinny być ograniczone.
Przyswajanie pokarmu
Pies jest oportunistycznym mięsożercą i zdobywa mięso poprzez wyszukiwanie i polowanie. Wiele domowych zdziczałych psów, wydaje się zdobywać większość swojej diety poprzez wyszukiwanie jej. Psy uwielbiają jeść mięso i kości, a jeśli chodzi o testy wyboru – psy wolą świeże mięso zamiast jakiekolwiek suchej karmy. Mają także większą skłonność do wyszukiwania jedzenia (padliny) niż do gonienia i zabijania ofiary.
Z ewolucyjnego punktu widzenia psy są także przystosowane otrzymywania pokarmu od innych. Tak dzieje się w rodzinnych grupach społecznych, gdy wszyscy członkowie żywią szczenięta i sukę karmiącą.
Musimy mieć świadomość, że psy chętnie jedzą społecznie. Wolą jeść w towarzystwie innych psów. W etogramie normalnym zachowaniem wśród psów jest ich wspólna konsumpcja.
Nawet jeśli psy polują, ich dieta jest bardzo mocno zróżnicowana. Nie jedzą wyłącznie mięsa. Zjadają również wnętrzności, np. wątrobę i zawartość jelit zwierząt, na które polują. Poprzez polowanie i wyszukiwanie jedzenia psy rozwinęły w sobie potrzebę zróżnicowanego pożywienia.
Psy często przeżuwają przynajmniej 30 min. dziennie. Dawanie im możliwości przeżuwania jest sposobem na zaspokajanie tej potrzeby z etogramu.
Katarzyna Harmata – intruktor szkolenia psów, behawiorysta zwierzęcy
Akademia Dobrych Manier Biały Pies www.bialypies.pl